www.code-napoleon.eu
Op 21 maart 1804 voerde Napoleon Bonaparte de Code Civil in die tot op vandaag de basis vormt voor ons Burgerlijk Wetboek. Napoleon maakte evenwel nog geen gebruik van streamingdiensten op zijn smart-tv zodat ons Burgerlijk Wetboek – op aandringen van de Europese Unie om concurrerend te blijven op de wereldmarkten – wordt aangepast aan de digitale dimensie die de economische markten kennen. Hierna bespreken we enkele opmerkelijke wijzigingen ingevolge de omzetting van de Richtlijnen (EU) 2019/770 en (EU) 2019/771 die op 1 juni 2022 in werking treden.
Zo zal het begrip goederen met een digitaal element zijn intrede doen in het Burgerlijk Wetboek. Dit zijn alle roerende lichamelijke zaken waarin digitale inhoud of digitale diensten zijn verwerkt of die daarmee onderling verbonden zijn, op zodanige wijze dat het ontbreken van die digitale inhoud of die digitale dienst ertoe zou leiden dat de goederen hun functies niet kunnen vervullen. We denken daarbij bijvoorbeeld aan de smart-TV, de slimme koelkast, de slimme thermostaat, de slimme wasmachine of de smartphone. Het betreft apparaten die onder het internet of things gemeengoed zijn.
Nieuw daarbij is dat bij dergelijke goederen de verkoper er zorg voor moet dragen dat de goederen conform kunnen blijven. Dit houdt in dat de verkoper de updates - waaronder ook beveiligingsupdates - aan de koper moet leveren gedurende een periode die de koper redelijkerwijze kan verwachten. Die periode is afhankelijk van de aard en het doel van de goederen, de digitale elementen, de omstandigheden en de aard van de overeenkomst.
Ook duurzaamheid wordt een criterium bij de beoordeling van de conformiteit van goederen. Dit criterium veronderstelt dat goederen geschikt moeten zijn om hun functies en prestaties bij normaal gebruik te behouden. Bij de beoordeling van dit criterium wordt onder meer gekeken naar de functie van de aard van de goederen evenals naar publieke mededelingen die gedaan zijn door de verkoper of andere personen in eerdere schakels van de transactieketen (zoals bijvoorbeeld de importeur of de producent).
De implementatie van de richtlijn heeft ook zijn invloed op goederen zonder digitaal element want voortaan is er het wettelijk vermoeden dat elk gebrek dat zich in een periode van 2 jaar na levering voordoet, reeds aanwezig was bij de levering zodat de verkoper het tegendeel moet bewijzen. De koper moet de verkoper wél nog steeds verwittigen van het gebrek binnen de 2 maanden na het ontdekken ervan.
Ook komt het begrip digitale inhoud en digitale diensten in beeld. Heeft de consument een smartphone gekocht en schaft deze op een later moment een app aan dan valt de app onder het regime van levering van digitale inhoud (andere voorbeelden zijn video- en audiobestanden, e-boeken, software,…). De consument kan de digitale inhoud downloaden maar ook geleverd krijgen via gegevensdragers, zoals een DVD of USB-stick. Daarnaast zijn er ook de overeenkomsten tot levering van digitale diensten. Voorbeelden van deze digitale diensten zijn streamingdiensten en clouddiensten waar de consument een abonnement op heeft (duurovereenkomsten) maar ook sociale media diensten bedoeld waarbij een consument op afstand een spel speelt via zijn sociale media account.
De wet voorziet dat digitale inhoud en digitale diensten in principe onmiddellijk geleverd worden tenzij anders overeengekomen.
In de artikelen 1701/4, 1701/5, 1701/6 en 1701/7 wordt uitgebreid omschreven aan welke conformiteitsvereisten de inhoud of dienst moet voldoen.
De garantietermijn voor digitale inhoud en diensten wordt eveneens vastgelegd op 2 jaar. Het wettelijk vermoeden dat het gebrek aanwezig was bij de levering is hier beperkt tot het gebrek dat zich manifesteert in het eerste jaar na de levering.
Opmerkelijk nog, de wetgeving inzake digitale diensten en inhoud is niet alleen van toepassing op overeenkomsten waarbij de consument een prijs betaalt voor digitale inhoud en diensten, maar ook wanneer die ‘betaalt’ met persoonsgegevens, zoals een gezondheidsapp waarbij de verwerking van persoonsgegevens verdergaat dan wat nodig is om de inhoud of de dienst te leveren.
Mathieu Malfait