Belexa Domeinen Benoit

Nieuw arsenaal aan mogelijkheden om ongepaste praktijken of clausules overeengekomen tussen ondernemingen aan te pakken.

29 april 2019
door

Naast het feit dat bepalingen die het evenwicht van de rechten en de plichten tussen ondernemingen duidelijk verstoren, voortaan (eenvoudiger) kunnen worden aangevochten, wordt binnenkort ook de ongepaste beïnvloeding van het economisch gedrag van een contracterende onderneming gesanctioneerd, door misleidende praktijken, misleidende omissies en agressieve praktijken als oneerlijke praktijken te beschouwen, naar analogie met het consumentenrecht.

Onevenwicht kan worden hersteld

De regeling heeft een bijzonder ruim toepassingsgebied: het gaat om alle overeenkomsten tussen ondernemingen.

Contractuele bepalingen die alleen of in samenhang met andere bepalingen, een kennelijk onevenwicht scheppen tussen de rechten en plichten van de partijen, worden verboden. Die bepalingen kunnen op verzoek van een partij voor onbestaande worden beschouwd; het kan in sommige omstandigheden leiden tot de nietigheid van de volledige overeenkomst. Bij de beoordeling van het onrechtmatige karakter wordt rekening gehouden met alle omstandigheden bij de sluiting van het contract, de algemene economie van het contract, de handelsgebruiken, de aard van de producten waarop het contract betrekking heeft, etc. Ook de duidelijkheid en begrijpelijkheid van het beding speelt een rol.

De wetgever voorziet zelf in een ‘zwarte’ lijst van 4 bepalingen, die in alle omstandigheden onrechtmatig zijn, en in een ‘grijze’ lijst van 8 bepalingen, waarvan de ongeldigheid wordt vermoed. Deze lijsten zijn niet limitatief en dus slechts een invulling van de algemene norm.

Is b.v. absoluut verboden een bepaling waarbij een contractspartij op onweerlegbare wijze geacht wordt de contractvoorwaarden te aanvaarden zonder dat hij daarvan kennis heeft kunnen nemen vóór het sluiten van het contract.

Wordt b.v. vermoed verboden te zijn:

  • een bepaling waarbij de wettelijke rechten worden beperkt of uitgesloten in geval van wanprestatie of gebrekkige uitvoering door de andere onderneming;
  • een overeenkomst zonder redelijke opzegtermijn;
  • de bewijsmiddelen waarop de andere partij een beroep kan doen beperken;
  • kennelijk onevenredige schadevergoedingsbedragen verbinden aan de niet-uitvoering of vertraging in de uitvoering van verbintenissen;

Vooral de invulling van de algemene norm zal wellicht aanleiding geven tot heel wat discussies tussen ondernemingen, om onderuit te geraken aan bepaalde contractuele afspraken. Gedragscodes in bepaalde sectoren zullen mee een rol spelen bij de invulling van die norm.

Clausules die onrechtmatig zijn in een B2C context zijn dan wel niet zonder meer onrechtmatig in een B2B context.

Misleidende en agressieve marktpraktijken

De wetgever beschermt voortaan ook de onderneming (en niet enkel de consument) tegen misleidende marktpraktijken en tegen agressieve marktpraktijken. Inbreuken worden strafrechtelijk gesanctioneerd, maar belanghebbenden kunnen ook een stakingsvordering instellen, hetgeen in de meeste gevallen op korte termijn doeltreffender zal zijn.

Worden b.v. als misleidende marktprakijken beschouwd:

  • marketingactiviteiten waarbij verwarring wordt gecreëerd met een andere onderneming;
  • het niet-naleven van een sectorale gedragscode en
  • het meedelen van afbrekende gegevens over een andere onderneming, haar goederen, diensten of activiteit.

Ook essentiële informatie weglaten om een geïnformeerd besluit te kunnen nemen over een transactie, kan als een verboden misleidende praktijk worden beschouwd.

Onder agressieve marktpraktijken wordt verstaan (a) ongepast druk uitoefenen (intimidatie, dwang, ongepaste beïnvloeding), (b) waardoor de keuzevrijheid of de vrijheid van handelen van de andere persoon aanzienlijk wort beperkt en (c) hij ertoe wordt gebracht of kan worden gebracht over een transactie een besluit te nemen dat hij anders niet had genomen. Ook dergelijke praktijken worden verboden.

Conclusie

De wetgeving voorziet binnenkort aldus een heel aanvullend arsenaal aan mogelijkheden om wat ondernemingen als onrechtvaardig aanvoelen, effectief en doeltreffend aan te pakken.

Deze website maakt gebruik van cookies

Bepaal uw voorkeur hier

Meer informatie vindt u in ons privacybeleid.

`