Over verjaringsregels in het verzekeringsrecht
Men is zich soms niet bewust van de specifieke regels voor verjaring die gelden in het verzekeringsrecht en die wel eens een grotere impact kunnen hebben op het welslagen van uw vordering dan wel verweer. Op 21 september 2023 velde het Hof van Cassatie trouwens een interessant arrest in deze materie die specifiek betrekking heeft op de stuiting van de verjaringstermijn om als benadeelde een verzekeringsmaatschappij van een schadeverwekker aan te spreken. We stellen het hierna even eenvoudig voor.
A (het slachtoffer) lijdt schade door een verkeersongeval zoals veroorzaakt door partij B (de aansprakelijke) die verzekerd is bij partij C (de verzekeringsmaatschappij). Indien partij A een vordering jegens partij C wenst in te stellen op grond van de aansprakelijkheid van partij B, dan zal partij A dit in principe moeten doen binnen de termijn van vijf jaar, te rekenen vanaf het ongeval (de verjaringstermijn). Indien partij A tijdens deze verjaringstermijn een schrijven richt aan partij C met vraag tot vergoeding, dan zal evenwel een nieuwe verjaringstermijn beginnen lopen van vijf jaar vanaf het ogenblik dat partij C aan partij A een schriftelijke ‘duidelijke en ondubbelzinnige kennisgeving’ richt omtrent de beslissing van partij C om partij A al dan niet te vergoeden.
In de zaak die recent werd behandeld voor het Hof van Cassatie had de verzekeringsmaatschappij reeds drie provisionele schadevergoedingen uitgekeerd aan het slachtoffer, waarvan de laatste op 27 april 2011. Het slachtoffer bezorgde op 21 april 2011 aan de verzekeringsmaatschappij een gedetailleerde afrekening voor een bedrag van 20.999 euro, waarop de verzekeringsmaatschappij op 27 april 2011 een brief verstuurde waaruit blijkt dat zij akkoord was met het principe om de schade te vergoeden, alsook met de afrekening die door het slachtoffer was opgesteld.
Echter, op 5 mei 2011 vroeg het slachtoffer plots een bijkomende vergoeding en wierp daarbij een nieuwe schadepost op. De verzekeringsmaatschappij vroeg bijgevolg meermaals om bewijsstukken waarop het slachtoffer niet inging. Méér dan vijf jaar na de brief van 21 april 2011 ging het slachtoffer over tot dagvaarding van de verzekeringsmaatschappij.
Hoewel de politierechtbank en de rechtbank van eerste aanleg (appelrechter) nog van oordeel waren dat de verzekeringsmaatschappij in haar brief van 27 april 2011 ‘duidelijk en ondubbelzinnig’ akkoord was gegaan met de schadevergoeding, waardoor de verjaringstermijn op dat moment opnieuw met vijf jaar was begonnen en de vordering zodoende op 24 april 2018 was verjaard, herinnerde het Hof van Cassatie aan de wetsgeschiedenis van de wettelijke bepalingen en kwestie en verduidelijkte het Hof van Cassatie dienaangaande dat het criterium ‘duidelijk en, ondubbelzinnig’ inhoudt dat de rechter moet nagaan of de benadeelde ‘naar redelijkheid’ kan afleide dat “de verzekeraar definitief een einde heeft gemaakt aan de onderhandelingen” en waar dit niet kon worden afgeleid uit het vonnis van de rechtbank van eerste aanleg, zal de rechtbank van eerste aanleg zich hierover opnieuw moeten uitspreken.
We zijn natuurlijk benieuwd naar de precieze inhoud van de wederzijdse brieven tussen partijen en de argumenten die partijen daaruit zullen afleiden bij de nieuwe beoordeling. Zoals we het slachtoffer kunnen begrijpen dat misschien geconfronteerd wordt met een vergissing in zijn afrekening, kunnen we ook begrijpen dat een verzekeringsmaatschappij het niet zal waarderen om geconfronteerd te worden met nieuwe schadeposten nadat men zich akkoord verklaarde met een afrekening, nu dergelijke beslissingen ook gebeuren op basis van een analyse van de kosten en baten verbonden aan een geschil.
Alvast vloeit uit deze zaak andermaal voort dat het belangrijk is voor zowel het slachtoffer als voor de verzekeringsmaatschappij om steeds duidelijke en heldere standpunten in te nemen, of het nu gaat om het formuleren van een voorbehoud dan wel om het formuleren van een definitief standpunt.
Mathieu Malfait
Managing Partner