Over het belang van een due diligence, duidelijke afspraken en verklaringen en waarborgen

Een ontgoochelde Dirk besloot Caroline te confronteren met deze onaangename verrassing en ging over tot dagvaarding van Caroline.

Dirk stapte naar de ondernemingsrechtbank te Leuven en eiste er in de procedure onder meer een schadevergoeding van iets meer dan 100.000 EUR wegens de minwaarde van de vennootschap, te weten de omvang van de schulden die betrekking hadden op activiteiten die dateerden van voorafgaand aan de overdracht van de aandelen en die niet door Caroline aan Dirk zouden zijn medegedeeld op het ogenblik van het sluiten van de overeenkomst betreffende de overname van de aandelen. Dirk stelde in het bijzonder dat de koopprijs van 200.000 EUR bepaald werd in de aanname dat de vennootschap waarvan de aandelen werden overgenomen, schuldenvrij was.

De Ondernemingsrechtbank te Leuven volgde het standpunt van Dirk evenwel niet. De rechtbank oordeelde immers dat Dirk niet mocht aannemen dat de vennootschap op het ogenblik van overname schuldenvrij was.

Dit werd door de rechtbank vooreerst afgeleid uit de overeenkomst waarin sprake was van 1) het opstellen van een staat van actief en passief van de vennootschap (die een juist en getrouw beeld zou geven van het patrimonium en het resultaat van de vennootschap) en 2) een verklaring van Caroline dat de vennootschap geen schuld of verbintenis zou hebben van welke aard ook die niet uitdrukkelijk zou zijn opgenomen in de overeenkomst of in de staat van actief en passief waarvan sprake. Er werd met andere woorden wel degelijk gesproken over een passief zodat de vennootschap op het ogenblik van overname niet schuldenvrij kon worden geacht.

Omdat de staat van actief en passief waarvan sprake in de overeenkomst niet werd gevoegd aan de overeenkomst, was het voor de rechtbank moeilijk uit te maken welke staat van actief en passief uiteindelijk werd besproken tijdens de onderhandelingen.

De rechtbank zal evenwel verwijzen naar de gepubliceerde jaarrekeningen en aanhalen dat Dirk tijdens de onderhandelingen met betrekking tot de overname van de aandelen weldgelijk hiervan kennis had kunnen nemen en overweegt hierbij dat Dirk als overnemer van aandelen zelfs de verplichting had om zichzelf te informeren over de vennootschap en zich desnoods had moeten laten bijstaan door deskundigen. Uit die gepubliceerde jaarrekeningen kon immers eveneens worden afgeleid dat de vennootschap een aanzienlijke schuldenlast torste.

De bewering van Dirk als zou de prijs van 200.000 EUR zijn bepaald geweest op basis van een schuldenvrije vennootschap, kon dus niet hard gemaakt worden.

We onthouden dan ook dat:

• Je als koper ook een verplichting hebt informatie te verzamelen en desnoods bijstand te vragen van een deskundige.
• Je als koper ook bij de redactie van overeenkomsten nauwlettend moet toezien dat deze overeenkomst zo weinig mogelijk ruimte laat voor discussie. Als je een bepaalde aanname doet zoals het schuldenvrij zijn van een vennootschap, laat dan geen ruimte voor elementen die het tegendeel doen vermoeden en vertaal deze aanname best ook in een schriftelijke garantieverplichting van de verkoper dan wel een prijsherzieningsclausule

Tenslotte merken we voor de volledigheid ook nog op dat Dirk evenmin kon terugvallen op de wettelijke verplichtingen van de verkoper om de koper te vrijwaren voor verborgen gebreken nu deze verplichting zich bij een koop-verkoop van aandelen niet uitstrekt tot de achterliggende activa en passiva van de vennootschap. Er wordt enkel gekeken naar het aandeel zelf en de rechten die ze verlenen. Dit is ook de reden dat het zo belangrijk is de activa en passiva in kaart te brengen en bijkomende garanties hieromtrent te eisen.

Mathieu Malfait